ПРЕД ДОЖДОТ

Мрзоволно талкаше низ паркот. Омарнината му ги беше совладала и сетилата и силата. Утрото не навестуваше такво нешто. Облаците беа надвиснати од сите страни во котлината. Чекаше дожд. Но, не дојде. Иако есента веќе длабоко навлезена, циганското лето беше очигледно дека ќе потрае. Така му се чинеше. И покрај трапавоста, Сонцето и тоа како му годеше на расположението. Насмевнат онака од се срце, полн со себе, покроце, налик на  желка,  полека пристигнуваше кон ридчето кое се издигнуваше на крајот од градскиот парк. Рид или тумба или кој знае што ли е, но на сите намерници им беше крајна станица на нивните прошетки од памтивек. На повеќето, руината која некогаш била кафеана. Одбра да се искачува по скалилата, наместо по кривулестиот асфалтиран пат. Внимателно се пентереше угоре, застанувајќи на секое одморалиште да почини. Вишокот облека го замараше, но немаше што да прави. Утрото го прелага. Од време, на време ќе се напрегнеше да прерипне некое камено скалило кое го немаше, но за десеттина минути веќе беше горе. Потседна на сувата трева, смиљ жолта, засушена, од таму некаде на почетокот на летото  изгорена за капка вода. А, тааводата, со месеци не дојде. Како и утрово. Таман ќе помислиш дека е готово, та ќе почне да блика, и облаците едноставно, исчезнуваат. Сонцето кое се појави речиси на пладне ги намами граѓаните да го искористат остатокот од  сè пократкиот ден. Врвулици од луѓе минуваа крај него. Подлегна. Горе, на бескрајното синило, од време на време само некое облаче ќе го прошараше хоризонтот. Ништо не размислуваше.  Идилата по едни пати му ја расипуваа пискотници кои доаѓаа од далечината. Детски игри. Лежеше така, без да се помести, повеќе од час. Ја набљудуваше огнената топка која полека се спушташе над планината.  Потоа стана, се протресе и со задоволство кое му се читаше на лицето, тргна по стариот пат. Овој пат зафати по асфалтот. Троа подалеку, ама без потскокнувања. Спокојно се движеше. Немаше намера да се вознемирува. Само што го помина мовчето од бетон излиено, го сепна нечиј глас кој тивко, несигурно, го изговори неговото име. Инстинктивно подзастана и се сврте. Пред него стоеше жена, негова доба, бааги пониска од него . Со долга кадрава коса, некогаш црна, сега запоставена и веќе видливо пробелена. Во рацете држеше момче кое имаше не повеќе од четири годинки, а за рака држеше девојче исто по раст како братчето.

-          Близнаци. – му ја разреши мистеријата која ја прочита во неговите очи.  

-          Христина.  – едвај промрмори. - Никогаш немаше да те препознам. Тешко го изговори тоа. Сакаше уште нешто да каже, но зборовите не надоаѓаа како обично. Јазикот му се здрви. Пропелтечи уште некоја реченица. Во паузите само се пулеше, недоречено, некако збунето .

-          Морам да одам. Ми беше мило што те видов. Многу време мина. Насмеана, полна живот, го спушти момчето на земјата и потрча со двете по удолницата.

            Телефонот ѕвонеше. Упорно. Заблуден во книгата, со затворена врата, лежеше на стомакот со часови. Без помрднување. Само устите му мрдаа. Пискотот конечно го помрдна. Пладнето беше заминало. Читаше на светилка. Ролетната во малата собичка беше спуштена до крај. Жештината ако навлезеше, не се поднесуваше. Се јави иако неволно. Него го бараа. Познат глас.

- Ја читам Бак . – одговори. Му годеше разговорот. Насмевката го издаваше.  –Утре е во ред. И книгата ќе ја завршам. Повторно си нурна  во својот свет. Се изгуби некаде во Кина. Следното утре стана во вообичаеното време. Од секојдневието , иако тоа не личеше на него , ја скокна книгата . Излезе од  дома . Во дворот ја сретна само дедовата сестра  , баба Трајанка , која поднаведена со шамија на главата го метеше дворот .Разменија по збор два , па тој си продолжи по патот а , баба му си ја продолжи катадневната игра со метлата пред портата . Сонцето  беше далеку од својот зенит . Се упати кон централната улица . Потседна на една клупа , подискршена но само таа слободна , кај градскиот часовник . Мали Ромчиња се капеа во шадрванот . Привлекуваа внимание . Ја примети уште во далечината . Облечена во кратки пантолони и некоја светлобојна маичка му пркосеше на горештината .  Забчињата цут бели , оние предните одвоени еден од  друг , впрегнати во впечатливата насмевка , одлично се поклопуваа со кадравата коса со боја на јаглен . Продолжија надолу по улицата . Кон паркот . Муабетот им леташе . Ретко се гледаа изминатата година .

- Да седнеме . Оваа сенка е добро место за почивка . – му рече . Прифати со задоволство .Клупата беше под липово дрво , прецутено , само две штички врз две метални вратила , издлабени со разноразни имиња , без потпирачка . Таа ја преефрли едната нога преку неа и седна .

-Поубаво е вака . Барем ќе се пулиме . – зборуваше и со прстот минуваше низ мноштвото од вдлабнатини .

- Луѓето љубат да ги запшуваат своите мечти во дрво . –рече тивко .

 Ја следеше . Седна исто така . Погледот му забега надолу . Кон кусите панталони .Иако нејзе не  и пречеше , тој се засрами .Го сврте погледот настрана . Зборовите летаа . Муабетите немаа крај .Тоа со погледот му се повтори . Повеќепати . Станаа доцна попладне . Гладот да не им ги нападнеше мислите  , сигурно и ќе ги стемнеше . Се враќаа по друг пат . Ја избегнаа централната улица . По тесните сокаќиња стигнаа до училиштето . И двајцата живееа во негова близина . Прв пат од утрото видоа познати луѓе , или пак никој не заприметија цел ден , којзнае . Седнаа и тука . Убавото расположение заразно го ширеа . Сонцето веќе се скри зад двете висок згради кои стрчеа неприродно во околината која ги опкружуваше . Полека , еден по еден , сите се разотидоа . Лето е . Време за ноќни прошетки .

- Можеме и пак ова да го повториме . Убаво си минав . Есента бргу ќе дојде .  И втора година во различно училиште . – му рече . Забчињата и блескаа .

- Добро би било . – одговори кратко . Се разделија . Квечерината се спушти над градот и на чаршијата . Телефонот пак ѕвонеше . Другарите го бараа за вечерно излегување . Ги одби . Се чувствуваше уморно . Легна , зеде книга и си потона во својот Свет . Есента навистина бргу пристигна .

       Тоа утро од креветот стана многу рано . Само што сети дека мајка му и татко му заминаа на работа . Сонот не го потисна цела ноќ . Сестра му се немаше ни подмрднато . Уште не беше осамнало . Тешки облаци се беа обесиле над  градот . Се облече , зеде некоја книга и седна . Читаше и после секоја страница погледнуваше во стрелките на часовникот . Ја затвори книгата и излезе  . Тивко . Тргна нагоре . Градот сè уште беше нераздвижен . Влагата во воздухот му создаваше непријатно чувство . Баш никој не сретна низ чаршијата . Реката ја мина на желзното мовче . Буботеше . Дождот од синоќа го стори своето . Стигна .  Големата дрвена вата беше отклучена . Внимателно ѕирна . Огромниот ходник зјаеше празен . Влезе . Потрча до крајот . Печката на дрва , метална , тенка и висока веќе вжарена ,  навестуваше дека денот кај да е ќе започне . Отиде тивко до третата клупа крај прозорецот и на местото каде што седеше таа , го извади малото ноже и почна да режи по дрвото . По кратко време задоволно погледна . Во малото срце , барем нему така му се чинеше , величенствено стоеа две букви . Почетната од неговото име и Х . Се смешкаше  . Ја повтори добро обмислената постапка . Ѕирна .Повторно никој и  пак прелета преку ходникот . Отпозади , на грбот , му стрчеше само ранецот , кој беше речиси половина од него . Сврти околу високите згради , па влезе и во дворот на црквата . Потседна на ѕидот од базенчето . Врвовите на неколкуте бора во црквениот двор се нишаа на  ветрот . Ќе врне .  Река од деца почна да се слева кон училиштето . И тој се влеа во неа . Ѕвончето го означи почетокот на новиот ден . Зароси .

         Целодневната опуштеност и ведрото расположение му спласнаа . Брзаше за дома . Целиот трепереше . Неделното попладне ги опусте  улиците . Од џагорот во чаршијата преку работната недела , сега немаше ништо . Само некои ретки забрзани минувачи кои наликуваа на него во мигот ќе се појавеа и исто така исчезнуваа.. Ни еден дуќан не работеше . Кај дрвеното мовче јато чавки во низок лет му поминаа над главата . Силно крескаа . Нешто навестуваа . Дали конечно ќе дојде дождот , кои сите толку желно , со месеци го очекуваа ? Стигна до куќата . Вратата од собата на баба Трајанка беше подотворена .  Ретко и подзастануваше последно време , а не нешто друго .Наѕра .  Таа лежеше во креветот и сега исто како и првиот ден пред речиси пет години . Неподвижна . Изгубена . НАд неа , на ѕидот обесено светкаше кандилцето . Ја загледа подробно . Коски врз кои висеше кожа .На тоа му личеше . Испиеното лице , ослабено и исцрпено , повеќе не можеше да ги крепи вилиците , па со впиените усни вкупната слика наликуваше уште полошо .Седата коса веќе не ја покриваше шамија .  Само очите , сини како небото над тумбата денеска , беа кристално бистри како од секогаш . И ширум отворени . Се гледаа некаде неодредено , шиниш во некоја точка на распуканиот таван . Ѕирна во нив . Се вознемири . Од празнината која ја виде . Бескрајно  длабока . А , оттаде , само очај . Безнадежен . Очај . Потонат во самотијата . И таму некаде во најголемата длабочина , се виде себеси . Ги виде и клупите  и буквите . Ги чу и муабетите . Ги виде сите свои изминати , без некоја недла  ,  четириесет години . Едвај се качи по скалите . Влезе во собата . Книгите беа насекаде . И само креветот . Еден на број . Оној на сестра му одамна го беше извадил . Кога замина во чуждина  . Лежеше .Покриен преку глава . Треската не заминуваше . Низ прозорецот,  се гледаше планината . Црни облаци полека почна да се собираат над нејзините врвови . Чавките никогаш не грешат .